Πριν από λίγες ημέρες, ανακοινώθηκε επισήμως από τη Σουηδική Ακαδημία ότι το βραβείο Νόμπελ για τη λογοτεχνία απονέμεται στη Γερμανίδα μυθιστοριογράφο, Χέρτα Μίλερ. Η Σουηδική Ακαδημία αναφέρει ότι η Μίλερ επιλέχθηκε γιατί «με την αφοσίωση στην ποίηση και την ειλικρίνεια της πρόζας, περιγράφει το τοπίο των μη εχόντων».
Η Χέρτα Μίλερ γεννήθηκε το 1953 στη Ρουμανία, ενώ το 1987 μετακόμισε με το σύζυγό της και επίσης συγγραφέα Ρίχαρντ Βάγκνερ στη Γερμανία. Κατά τη διάρκεια της παραμονής της στη Ρουμανία, γνώρισε τη σκληρότητα του τυραννικού καθεστώτος του Νικολάι Τσαουσέσκου και αρνήθηκε να γίνει πληροφοριοδότης της Μυστικής Αστυνομίας.
Όσον αφορά το συγγραφικό της έργο, το 1982 κάνει την πρώτη της εμφάνιση με μία συλλογή μικρών ιστοριών, που η κυκλοφορία τους απαγορεύτηκε το 1984 από το ρουμανικό καθεστώς και τελικά δημοσιεύτηκε αργότερα στη Γερμανία. Έργα της : « Η αλεπού ήταν κιόλας ο κυνηγός», «Το Ζώο της Καρδιάς», « Μετέωροι Ταξιδιώτες» κ.ά.
Παρά τις προβλέψεις των Σουηδικών κύκλων, για 13η χρονιά το Νόμπελ Λογοτεχνίας δίνεται σε ένα πεζογράφο. Ωστόσο η Μίλερ δεν αναφέρθηκε σε καμία εφημερίδα ως φαβορί, όπως ο Ισραηλινός Άμος Οζ, η Αλγερινή Ασιά Τζεμπάρ, ο Σουηδός ποιητής Τόμας Τρανστρόμερ, ο Άδωνις από τη Συρία αλλά και ο Νοτιοκορεάτης Κο Ουν. Βεβαίως με το πλούσιο συγγραφικό της έργο και την απλότητα και την ευαισθησία της γραφής της, η συγγραφέας κατάφερε να ξεχωρίσει και να κερδίσει επάξια αυτό το τιμητικό βραβείο. Παρακάτω παρατίθεται ένα απόσπασμα από το βιβλίο της «Μετέωροι ταξιδιώτες»,από το οποίο ο καθένας θα μπορούσε εύκολα να διακρίνει το συγγραφικό ταλέντο της Μίλερ:
"Ανάμεσα στα χωριουδάκια, κάτω από τις κεραίες των ραντάρ που κλωθογύριζαν στον ουρανό, στέκονταν στρατιώτες. Εδώ ήταν τα σύνορα της άλλης χώρας. Η απόκρημνη ακτή που έφτανε ως τα μισά του ουρανού, τα χαμόκλαδα, τα αρμυρίκια, είχαν γίνει για την Ιρένε η εσχατιά της άλλης χώρας."
Η απονομή του βραβείου θα γίνει στις 10 Δεκεμβρίου στη Στοκχόλμη.
Δεκέμβριος του '09,Δεκέμβριος του '79.
Πέρασαν 30 χρόνια από τότε που η χώρα μας τιμήθηκε με την απονομή του βραβείου Νόμπελ στον τομέα της λογοτεχνίας. Στις 10 Δεκεμβρίου 1979,τιμήθηκε από τη Σουηδική Ακαδημία ένας άνθρωπος με ήθος, με αξίες ,που πρόβαλε όσο μπορούσε τον ελληνικό πολιτισμό στο εξωτερικό, ένας άνθρωπος που καταγόταν από μία μικρή χώρα, όπως η Ελλάδα. Ο Οδυσσέας Ελύτης ίσως πράγματι να είναι ο τελευταίος εθνικός μας ποιητής, όπως πολλοί τον θεωρούν.
Η πορεία του Οδυσσέα Αλεπουδέλη, κατά κόσμον Οδυσσέα Ελύτη είναι αξιοθαύμαστη. Πρόσφατα στο ένθετο «Λέσχη αθανάτων» της εφημερίδας «ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ», δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά μία άγνωστη ιστορία από τη βραδιά, που ο ποιητής έμαθε πως κέρδισε το βραβείο Νόμπελ. Ο γνωστός σκηνογράφος Διονύσης Φωτόπουλος, αναφέρει πως ο Ελύτης υποψιαζόταν τι θα συμβεί και ήταν ανήσυχος. Ήταν ένα ήσυχο βράδυ στο σπίτι του ποιητή στην οδό Σκουφά. Ξαφνικά χτυπά το τηλέφωνο. Το σηκώνει ο Δ.Φωτόπουλος και λίγο αργότερα, ανακοινώνει στον ποιητή τη βράβευσή του. Ο Οδυσσέας Ελύτης απάντησε: «Μπράβο, πολύ ωραία», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Φωτόπουλος. Λίγο αργότερα ο ποιητής δέχθηκε τηλεφώνημα από την Προεδρία της Κυβέρνησης, που είχε ειδοποιηθεί από την πρεσβεία. Παράλληλα, ο σκηνογράφος αναφέρει ότι εμφανίστηκαν οι δημοσιογράφοι. Ο Ελύτης μόλις τους είδε ξαφνιάστηκε και ένιωθε αμήχανα μιας και πάντα ήταν αρκετά διακριτικός. Ο σκηνογράφος αποχώρησε με διακριτικότητα… Έπειτα, το ίδιο βράδυ ο ποιητής πήγε στο σπίτι του σκηνογράφου. Ο Ελύτης είπε ότι τρελάθηκε από τους δημοσιογράφους και ανάφερε ότι τους ζήτησε ευγενικά να φύγουν. Οι δύο φίλοι κάθισαν στη βεράντα του σπιτιού του σκηνογράφου, όπου κουβέντιασαν για ώρα…Λίγο αργότερα ο Ελύτης είπε για τον προσωπικό του φίλο και εκδότη: «Αχ, τι έχω να τραβήξω αύριο από τον Καρύδη». Όλα αυτά μας τα περιγράφει ο γνωστός σκηνογράφος αναφέροντας τον Ελύτη ως έναν άνθρωπο που η μνήμη της φιλίας του, συνεχίζει να τον τιμά.
Παρακάτω δίνονται, ένα μικρό απόσπασμα από το λόγο του ποιητή κατά τη διάρκεια της απονομής του βραβείου του στη Στοκχόλμη, όπως ο λόγος για τον οποίο γράφει καθώς και ένα δείγμα από το έργο του:
· «Δεν αρκεί να ονειροπολούμε με τους στίχους. Είναι λίγο. Δεν αρκεί να πολιτικολογούμε. Είναι πολύ .Κατά βάθος ο υλικός κόσμος είναι απλώς ένας σωρός από υλικά. Θα εξαρτηθεί από το αν είμαστε καλοί ή κακοί αρχιτέκτονες το τελικό αποτέλεσμα. Ο Παράδεισος ή η Κόλαση που θα χτίσουμε. Εάν η ποίηση παρέχει μια διαβεβαίωση και δη στους καιρούς τους durftiger είναι ακριβώς αυτή: ότι η μοίρα μας παρ' όλ' αυτά βρίσκεται στα χέρια μας.». Με αυτά τα λόγια ο Ποιητής του Αιγαίου έκλεισε το λόγο του.
· «Για αυτό γράφω. Γιατί με γοητεύει να υπακούω σε αυτόν που δε γνωρίζω, που είναι ο εαυτός μου ολάκερος, όχι ο μισός που ανεβοκατεβαίνει τους δρόμους και φέρεται εγγεγραμμένος στα μητρώα αρένων του Δήμου. Είναι σωστό να δίνουμε στο άγνωστο το μέρος που του ανήκει. Να γιατί πρέπει να γράφουμε. Γιατί η ποίηση μας ξεμαθαίνει από τον κόσμο, τέτοιον που τον βρήκαμε. Τον κόσμο της φθοράς. Η Ποίηση έρχεται κάποια στιγμή να δούμε ότι είναι η μόνη οδός για να υπερβούμε τη φθορά, με την έννοια που ο θάνατος είναι η μόνη οδός για την Ανάσταση.» ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ
· ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ , ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 1979
Πρόσωπο σαν φτιαγμένο από χαρτί
Που κάποιος το τσαλάκωσε να το πετάξει
Και όμως να το υπάρχει και με κάποια
Χαιρεκακία χαμογελά την ώρα που εμείς
Οι αληθινοί , πεθαίνουμε
Ο Οδυσσέας Ελύτης, δυστυχώς, δε ζει. Ωστόσο παραμένει Αθάνατος ,γιατί με το έργο του σηματοδοτεί μία νέα εποχή, αλλά μας προσφέρει και μία βαριά πολιτιστική κληρονομιά, που εμείς οι ίδιοι οφείλουμε να σεβόμαστε και να τιμούμε. Πολύ περισσότερο, εμείς οι ίδιοι, η νέα γενιά, οφείλουμε να δώσουμε μία υπόσχεση, όπως αυτή που έδωσε ο Οδυσσέας Ελύτης σφραγίζοντάς τη με το έργο του. Μία υπόσχεση για ένα πολιτισμικά καλύτερο σήμερα και ένα πολιτισμικά ανώτερο αύριο.
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου
Αφήστε το σχόλιό σας !