Σύμφωνα με
σχετικό δημοσίευμα σε κυριακάτικη εφημερίδα, η “Politika” της Σερβίας, αναφέρθηκε στην νέα
εξωτερική πολιτική των Τούρκων να προβάλλουν τη χώρα τους μέσω των σίριαλς. Η
εφημερίδα αναφέρει ότι ακόμα και η Ελλάδα, ιστορικός αντίπαλος της Τουρκίας,
έχει ακολουθήσει την τάση της εποχής, ενώ παράλληλα μέσω της προβολής των
τούρκικων σίριαλ σε 70 χώρες μέχρι αυτή τη στιγμή, έχει αυξήσει το ενδιαφέρον
της κοινής γνώμης για τον τούρκικο πολιτισμό αλλά και για την τούρκικη γλώσσα.
Ας σημειωθεί ότι μέσω αυτής της κίνησης, έχει αυξηθεί και το ενδιαφέρον των
τουριστών για να δουν από κοντά τους κοσμοπολίτικους χώρους των γυρισμάτων,
πράγμα που επιφέρει με τη σειρά του σημαντική άνοδο στην τούρκικη οικονομία και
ανάπτυξη του τουρισμού της σε μία περίοδο παγκόσμιας οικονομικής κρίσης. Και
αυτό συμβαίνει εφόσον οι Τούρκοι πωλούν τις σειρές τους με ελάχιστο χρηματικό
όφελος και μέσω αυτών προβάλλουν εικόνες από τα πιο κοσμοπολίτικα μέρη τις
χώρας τους, όπως το Βόσπορο και την Κωνσταντινούπολη.
Ωστόσο, υπάρχουν
και κάποιοι σθεναροί επικριτές των τούρκικων τηλεοπτικών σειρών στην Τουρκία,
οι οποίοι αναφέρουν ότι δεν υπάρχει καλλιτεχνική ποιότητα και αξιοπιστία στα
έργα που προβάλλονται. Επίσης, οι ακραίοι ισλαμιστές θεωρούν ότι οι δημιουργοί
των σειρών προβάλλουν «δυτικότροπα» τον σουλτάνο και όχι μόνο.
Μιλάμε απλά για
την προβολή κάποιας σειράς ή για μία τούρκικη προπαγάνδα που έχει εισχωρήσει
για τα καλά στη ζωή των τηλεθεατών παγκοσμίως; Μιλάμε απλά για μία τουριστική
διαφήμιση της Τουρκίας μέσω των τηλεοπτικών της σειρών στην ελληνική τηλεόραση
ή για κάτι παραπάνω από αυτό, που διαφεύγει από τον Έλληνα τηλεθεατή;
Όπως αναφέρθηκε
παραπάνω η Ελλάδα και η Τουρκία είναι ιστορικοί αντίπαλοι. Μήπως οι τούρκικες
σειρές, σε μία περίοδο, όπου η Ελλάδα βιώνει μία ευρύτερη κρίση είναι το όπλο
της Τουρκίας για να εισχωρήσει στην Ελλάδα;
Κατά τη γνώμη
μου η τάση της ελληνικής τηλεόρασης να προβάλλει αυτά τα σίριαλ, πρόκειται για
την νέα πολιτική κουλτούρα των Τούρκων, οι οποίοι εκμεταλλεύονται το γεγονός
ότι δεν υπάρχει ρευστό για να γίνει παραγωγή ελληνικών σειρών και πωλούν τις
σειρές τους με ελάχιστα χρήματα έως και καθόλου χρήματα. Οι καναλάρχες που
επιζητούν να γεμίσουν το πρόγραμμα των σταθμών τους χωρίς ιδιαίτερο κόστος,
ανταποκρίνονται θετικά στο τουρκικό δέλεαρ, με αποτέλεσμα η τηλεόραση να έχει
αποκτήσει εν μέρει μία τούρκικη πολιτική χροιά.
Πρόκειται για
μία έξυπνη κίνηση των Τούρκων, που φαίνεται να έχουν μελετήσει καλά το παιχνίδι
της δημοσιότητας, πράγμα που το εκμεταλλεύονται στο έπακρο και διά της
διπλωματικής οδού, κυριαρχούν στα σπίτια των Ελλήνων τηλεθεατών-καταναλωτών.
Άλλωστε, ας μην
ξεχνάμε τη σημαντική γεωπολιτική θέση της Ελλάδας και το γεγονός ότι οι Τούρκοι
πάντα ήθελαν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο να εισχωρήσουν σε αυτή.
Η Ελληνοτουρκική
αντιπαράθεση έχει μεγάλη ιστορική πορεία. Ο ανταγωνισμός των δύο κρατών χρόνο
συν τω χρόνω γινόταν όλο και πιο έντονος. Η έντασή του άρχισε να αυξάνεται από
το 1830 και έπειτα με την ίδρυση του ανεξάρτητου ελληνικού κράτους, όπου
υπογράφτηκε το Πρωτόκολλο του Λονδίνου ή αλλιώς το Πρωτόκολλο της ανεξαρτησίας.
Το Πρωτόκολλο αποτελεί την πρώτη διπλωματική πράξη, με βάση την οποία οι
Μεγάλες Δυνάμεις και η Οθωμανική αυτοκρατορία αναγνώριζαν την ίδρυση του
ανεξάρτητου ελληνικού κράτους.
Η αντιπαράθεση
αυτή συνεχίστηκε το 1923, με την ίδρυση του τουρκικού κράτους των Νεότουρκων με
επικεφαλή τον Κεμάλ Ατατούρκ, όπου ο ανταγωνισμός πέρασε σε επίπεδο κρατών.
Επτά χρόνια αργότερα, υπογράφτηκε το Σύμφωνο φιλίας Ατατούρκ-Βενιζέλου.
Παράλληλα το 1931, η Ελλάδα θα υιοθετήσει τα 10 ν.μ. εθνικού εναέριου χώρου με
το Π.Δ. 6/18 Σεπτεμβρίου 1931 “περί καθορισμού πλάτους χωρικών υδάτων, όσον
αφορά τα ζητήματα της Αεροπορίας και Αστυνομίας αυτής” (ΦΕΚ Α’ 325). Πέντε
χρόνια αργότερα, δηλαδή το 1936, η Ελλάδα επεκτείνει τη θαλάσσια κυριαρχία της
στα 6 ν.μ. με βάση τις ισχύουσες διατάξεις (Α.Ν. 230/1936). Σύμφωνα με το
Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας «Η αιγιαλίτιδα ζώνη γενικής εφαρμογής και
έκτασης 6 ν.μ. προβλέπεται και στο άρθρο 139 του ΚΔΝΔ [ΝΔ 187/1973 (ΦΕΚ Α΄
261)]. Η Ελλάδα, βάσει του άρθρου 3 της Σύμβασης των Η.Ε. για το Δίκαιο της
Θάλασσας (Montego Bay, 1982), το οποίο αποτελεί παράλληλα και εθιμικό δίκαιο,
δικαιούται να επεκτείνει την αιγιαλίτιδα ζώνη της μέχρι τα 12 ν.μ.», πράγμα που
δεν έχει συμβεί έως και σήμερα. Γιατί δε συνέβη αυτό; Η Ελλάδα ενώ μπορούσε να
ορίσει μέχρι 12 ν.μ. την υφαλοκρηπίδα της, δεν το έκανε γιατί η Τουρκία την
είχε απειλήσει με πόλεμο(casus belli).
Μετά το Β’ Παγκόσμιο πόλεμο, ο ανταγωνισμός των 2
κρατών, οικοδομήθηκε στο πλαίσιο ενός
νέου κόσμου, του κόσμου του ΟΗΕ. Πρόκειται για ένα νέο κόσμο γεμάτο προσδοκίες,
ο οποίος διαποτίζεται από το διεθνές δίκαιο και το Χάρτη του ΟΗΕ. Το 1952 η
Ελλάδα και η Τουρκία εντάχθηκαν στο ΝΑΤΟ, αλλά ο ανταγωνισμός τους συνεχίστηκε,
ενώ παράλληλα 2 χρόνια αργότερα το 1954 ακολούθησε το Βαλκανικό Σύμφωνο
Συνεργασίας ανάμεσα σε Ελλάδα, Τουρκία και Γιουγκοσλαβία, μιας και υπήρχε ο
φόβος σοβιετικής επίθεσης εναντίον της τελευταίας. Η κρίση στις σχέσεις
Ελλάδας- Τουρκίας θα επέλθει πάλι το 1955 με την έναρξη της τριμερούς διάσκεψης
μεταξύ Ελλάδας – Τουρκίας-Μεγάλης Βρετανίας σχετικά με το κυπριακό ζήτημα, αλλά
και το προγκρόμ της Κωνσταντινούπολης εναντίον της μειονότητας των Ελλήνων.
Τέσσερα χρόνια αργότερα, το 1959 με την
υιοθέτηση των Συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου, εγκαθιδρύεται το Κυπριακό
κράτος , ενώ το 1960 προκηρύσσεται επισήμως η ανεξαρτησία της Κύπρου, ενώ
παράλληλα το 1964 οι Τούρκοι απειλούν με
στρατιωτική επέμβαση στην Κύπρο. Τα χρόνια που ακολούθησαν ήταν αρκετά δύσκολα
για την Κύπρο, με αποτέλεσμα την τουρκική εισβολή το 1974.
Η διαμάχη των 2
χωρών θα συνεχιστεί στα επόμενα χρόνια, ακόμα και μετά την ένταξη της Ελλάδας
στην ΕΟΚ το 1981. Σε αυτό το σημείο θα
σταθούμε στο 1976 όπου το τουρκικό πλοιάριο ΧΩΡΑ , παραβίασε την υφαλοκρηπίδα
του Αιγαίου χωρίς να έχει πάρει σχετική άδεια ερευνών για πετρέλαια. Ο Ανδρέας
Παπανδρέου ως αντιπολίτευση ζήτησε από τον τότε πρωθυπουργό της χώρας
Κ.Καραμανλή να βυθίσει το πλοιάριο, αλλά το αίτημά του απορρίφθηκε, μιας και
εκείνη την περίοδο η Ελλάδα προσπαθούσε να ενταχθεί στην ΕΟΚ. Εκείνη την
περίοδο έγιναν διάφορες συνομιλίες και διαπραγματεύσεις μεταξύ των υπουργών
εξωτερικών της Ελλάδας και της Τουρκίας, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί το
Ορατόριουμ, με βάση το οποίο και οι 2 πλευρές δε θα έπρεπε να επέμβουν στην
υφαλοκρηπίδα του Αιγαίου. Οι αντιπαλότητες της Ελλάδας και της Τουρκίας
συνεχίζονται έως και σήμερα χωρίς να επηρεάζονται από τη γενική κατάσταση. Από
το 1974 και μετά, η Τουρκία άρχισε να θέτει νέα ζητήματα για την κλιμάκωση των
διεκδικήσεών της και με αιτήματα που να την συμφέρουν. Έτσι το 1996, έθεσε για
πρώτη φορά το θέμα εθνικών διεκδικήσεων στο Αιγαίο με τη διεκδίκηση της
βραχονησίδας στα Ίμια, ενώ παράλληλα αμφισβήτησε τα ναυτικά σύνορα, τα οποία
εγκαθιδρύθηκαν το 1932, ισχυριζόμενη της ύπαρξης αδιευκρίνιστων ζωνών στο
Αιγαίο, αμφισβητώντας και τη συνθήκη της Λοζάνης του 1923.
Η Τουρκία
πάντοτε με τον ένα ή τον άλλο τρόπο ήθελε να διεισδύσει στην Ελλάδα. Δεν το
έχει καταφέρει έως τώρα με τα όπλα. Το κατάφερε εν μέρει μέσω των τούρκικων
σειρών που προβάλλονται στην ελληνική τηλεόραση. Εντούτοις, τα κανάλια βοηθούν
σε αυτή την Τούρκικη πολιτική, που τους συμφέρει λόγω του χαμηλού κόστους των
σειρών που προβάλλονται. Αυτή τη φορά δε χρειάζεται να επικαλεστούμε την
Πολιτεία του Πλάτωνα για να αφυπνιστούμε, αλλά να καταλάβουμε το τι συμβαίνει
μελετώντας τις στρατηγικές κινήσεις των δύο κρατών. Άλλωστε όπως λέει και ο
Μακιαβέλι, η ιστορία είναι κυκλική. Επομένως μπορούμε να αντιληφθούμε τις
γεωπολιτικές κινήσεις και φιλοδοξίες ενός κράτους.
Ας ελπίσουμε ότι
τα ελληνικά κανάλια σταδιακά θα ξεφύγουν από αυτή την τάση της εποχής,
προσδίδοντας ποιότητα στην τηλεοπτική παραγωγή και οδηγώντας αυτή την πολιτική
της Τουρκίας σε παταγώδη αποτυχία.