Επιμέλεια κειμένου: Ράνια Παπαδοπούλου
Χοραμσάρ, 6 Δεκεμβρίου 1949 – Αθήνα, 5 Φεβρουαρίου 2012
Το έργο του Φερεϋντούν Φαριάντ
Ο Φερεϋντούν ξεκίνησε να ασχολείται με την ποίηση από πολύ μικρή ηλικία, ενώ ποιήματά του είχαν δημοσιευτεί σε διάφορα περιοδικά.
Το πρώτο του ποιητικό βιβλίο «Η γέννηση του Κήτους» κυκλοφόρησε το 1978 ενώ το 1979 ακολούθησε η ποιητική του συλλογή «Ο νέος ποιητής». Παράλληλα με την ποίηση ασχολήθηκε και με το παιδικό βιβλίο. Εξέδωσε δύο παιδικά βιβλία: το «Καρχαρίες και λιµπελούλες» και το «Όνειρα με χαρταετούς και περιστέρια», που βραβεύτηκε στην Περσία, ενώ για το εν λόγω έργο ο ποιητής απέσπασε και το βραβείο Άντερσεν. Το παιδικό βιβλίο «Όνειρα µε χαρταετούς και περιστέρια», κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Κέδρος σε μετάφραση Γιάννη Ρίτσου, αποσπάσματα του οποίου συμπεριλαμβάνονται και στο ανθολόγιο των δύο τελευταίων τάξεων του δημοτικού.
Ο Φαριάντ μετέφρασε και εξέδωσε είκοσι παιδικά βιβλία. Το ένα από αυτά είναι διασκευή από το γιαπωνέζικο παραµύθι «Το κύµα» για το οποίο απέσπασε και το πρώτο κρατικό βραβείο του 1986 για την καλύτερη µετάφραση και την καλύτερη λογοτεχνική γλώσσα. Ωστόσο, το πιο γνωστό του έργο είναι η ποιητική συλλογή «Ουρανός χωρίς διαβατήριο», την οποία έχει προλογίσει ο Γιάννης Ρίτσος.
Ανάμεσα στην εργογραφία του ποιητή, υπάρχει και ένα ιδιαιτέρως σημαντικό έργο που ξεπερνά τις 1.100 σελίδες. Ο λόγος για το βιβλίο «Ο Πέτρινος Χρόνος» του Γιάννη Ρίτσου, που κυκλοφόρησε σε μία δίγλωσση έκδοση (ελληνικών- περσικών) και θεωρείται ως ένα από τα μεγαλύτερα και σημαντικότερα μεταφραστικά έργα που έχουν υπάρξει στη λογοτεχνία.
Αξιοσημείωτες, επίσης, θεωρούνται και οι μεταφράσεις του Φερεϋντούν, καθώς μετέφρασε το έργο περισσοτέρων από εκατό Ελλήνων σύγχρονων ποιητών στα περσικά, όπως του Οδυσσέα Ελύτη, του Τίτου Πατρίκιου, του Κ. Καρυωτάκη κ.ά.,αλλά και Περσών ποιητών στα ελληνικά. Στο μεταφραστικό έργο του Φαριάντ συμπεριλαμβάνονται οι μεταφράσεις του για τον Αραγκόν, τον Ελυάρ, τον Νερούντα και άλλων ποιητών.
Ο Φερεϋντούν εκτός από μεταφραστής, εργαζόταν και ως ηθοποιός συμμετέχοντας σε τηλεοπτικές σειρές και διαφημίσεις. Η τελευταία του εμφάνιση ως ηθοποιός θα ήταν στην τελευταία ταινία του Θόδωρου Αγγελόπουλου, στο ρόλο του πρόσφυγα, όμως απεβίωσε το 2012 μόλις λίγες ημέρες μετά το θάνατο του σκηνοθέτη.
Τα έργα του Φερεϋντούν Φαριάντ έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, τα αραβικά, τα γαλλικά και τα ελληνικά. Άφησε πίσω του περίπου 6.000 βιβλία τα οποία φυλάσσονται από τον Περσοελληνικό Σύλλογο με σκοπό την ίδρυση βιβλιοθήκης στο όνομά του.
Η ελληνική γλώσσα, ο Γιάννης Ρίτσος και η εγκατάσταση στην Ελλάδα
Για την ελληνική γλώσσα πίστευε ότι «…είναι σοφία, νόημα, γνώση. Σε βοηθά να στέκεσαι όρθιος, να περπατάς. Είναι η γλώσσα της σκέψης, της αρμονίας, του στοχασμού». Στην Ελλάδα, ήρθε για πρώτη φορά το
1980,
όπου μαγεύτηκε από το ελληνικό τοπίο, την τέχνη, τα μουσεία και τους
αρχαιολογικούς χώρους. Ωστόσο, καθοριστικό ρόλο στην απόφασή του να
εγκατασταθεί μόνιμα στην Ελλάδα το 1985, αφού είχε ξεσπάσει ο πόλεμος
στην Περσία, έπαιξε η γνωριμία και η φιλία του με το Γιάννη Ρίτσο. Με
το Γιάννη Ρίτσο, ο ποιητής έζησε πολλές ευτυχισμένες στιγμές, αλλά αυτή
που ξεχώριζε περισσότερο ήταν η στιγμή που μετέφραζαν μαζί το παιδικό
του βιβλίο «Ουρανός με χαρταετούς και περιστέρια».
Κατά τη διάρκεια της ζωής του, ο Φερεϋντούν Φαριάντ είχε γνωρίσει πολλούς σπουδαίους ανθρώπους. «Πολλοί ήταν οι σπουδαίοι άνθρωποι που γνώρισα, ενώ με αρκετούς από αυτούς δημιούργησα εξαιρετική φιλία, όπως οι Ρίτσος, Σαμαράκης, Βρεττάκος, Ελύτης, Βαλαωρίτης, Πατρίκιος, Δημουλά, Αγγελάκη - Ρουκ, Στεργιόπουλος, Δάλλας, Τσαρούχης, Θεοδωράκης, Μερκούρη, και πολλοί άλλοι»
Στο ντοκιμαντέρ «Ουρανός χωρίς διαβατήριο», του Δημήτρη Γιατζουζάκη, που προβλήθηκε το 2006 από την ΕΡΤ, ο Τίτος Πατρίκιος ανέφερε χαρακτηριστικά για το Φερεϋντούν «Σημαντικός για εμένα είναι ο άνθρωπος που αφοσιώνει τη ζωή του στην ποίηση, αλλά είναι και οι σημαντικές μεταφράσεις που έχει κάνει. Για πρώτη φορά από την εποχή του Ηρόδοτου μέχρι σήμερα, βρίσκεται ένα άνθρωπος που γίνεται γέφυρα ανάμεσα στους δύο πολιτισμούς, τον Ελληνικό και τον Περσικό». Όσον αφορά για τους δύο αυτούς πολιτισμούς, ο Φαριάντ, εντόπιζε τα κοινά τους στοιχεία. «Το κυριότερο είναι ότι και οι δύο λαοί είμαστε άνθρωποι και έχουμε κοινές ρίζες. Αν υπεισέλθουμε όμως λεπτομερειακά στην ερώτηση, θα επικαλεστώ την ελληνική μυθολογία, που αναφέρει ότι οι Πέρσες δημιουργήθηκαν από τους Έλληνες».
Ποια ήταν όμως η πατρίδα του Φερεϋντούν Φαριάντ;
Και ο Αντώνης Σαµαράκης είχε γράψει γι αυτόν στην «Ελευθεροτυπία»: «Αν ήταν ένας ποδοσφαιριστής που έβαζε γκολ, από οποιοδήποτε µέρος, θα τον είχατε κάνει Έλληνα. Τώρα αρνείσθε να δώσετε υπηκοότητα σε ένα άνθρωπο που µας τιµά µε την κουλτούρα του».
Όσον αφορά την Ελλάδα και την Περσία, τις δύο του πατρίδες ο Φαριάντ είχε αναφέρει στην τελευταία συνέντευξή του, που δημοσιεύτηκε στις 29 Ιανουαρίου του 2012 στο Έθνος της Κυριακής, μόλις λίγες ημέρες πριν από το θάνατό του.: «∆υστυχώς, για µένα η Ελλάδα κι η Περσία είναι δυο αδιέξοδα. Πηγαίνω στην Περσία συναντώ ένα µεγάλο τείχος, γυρνώ στη δεύτερη πατρίδα µου την Ελλάδα, το ίδιο, χτυπάει το µούτρο µου σε αυτό το τείχος. Εµπρός γκρεµός και πίσω ρέµα… αδιέξοδο! Τώρα όµως φαίνεται ότι εµείς οι ποιητές πρέπει να αντιπροσωπεύσουµε κάτι για αυτές τις δυο χώρες, µε το ένδοξο παρελθόν και το χάλια παρόν, που µέσα στην ιστορική τους πορεία ατυχήσανε».
Ο σκοπός της ποίησης
Το ποιητικό έργο του Φαριάντ διακρίνεται από την απλότητα της γραφής αλλά και την ουσιαστικότητα του λόγου του, την αγάπη και το σεβασμό για το συνάνθρωπο και τη διαφορετικότητα. Ο σκηνοθέτης Δημήτρης Γιατζουζάκης είχε παρατηρήσει ότι στην «ποιητική παλέτα» του Φαριάντ είναι πάντα παρόντα ένα καναρίνι και γενικότερα τα πουλιά. Τότε ο ποιητής είχε σχολιάσει ότι «Η μοναξιά με έφερε κοντά στα πουλιά. Με έμαθε να πετάω. Αυτό ήταν, γιατί σε αυτή τη μοναξιά που ζούσα στην ξενιτιά είχα πολλά πουλιά. Καναρίνια, αηδόνια...»
Τη γλώσσα της ποίησης την έμαθα
«Σκοπός της ποίησης είναι η ομορφιά.Να δίνει αυτή την αίσθηση ότι η ομορφιά νικά το κακό, αλλιώς τι νόημα έχει. Φυσικά η ουσία της είναι από πόνο, από πληγή, από αίμα. Όπως λέω και σε ένα ποίημά μου, η ποίηση πηγάζει από την πληγή, σαν κόκκινο τριαντάφυλλο από το στήθος σου.»
Ο Φερεϋντούν Φαριάντ απεβίωσε στις 5 Φεβρουαρίου του 2012 και τάφηκε στις 8 Φεβρουαρίου στο Κοιμητήριο της Καισαριανής, όπου σαράντα πέντε περίπου άτομα συγκεντρώθηκαν στο Κοιμητήριο, για να αποχαιρετήσουν τον αγαπημένο τους φίλο με -3 βαθμούς και χιονόνερο, διαβάζοντας ένα ποίημα στη μνήμη του.
Αυτή τη στιγμή, το έργο του Φερεϋντούν Φαριάντ συνεχίζει να διαδίδεται σε μικρούς και μεγάλους μέσω του βιβλίου του συγγραφέα – δημοσιογράφου Γρηγόρη Χαλιακόπουλου, ο οποίος είχε πάρει την πρώτη και την τελευταία συνέντευξη του ποιητή. Προς τιμή της μνήμης του, ο συγγραφέας κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Καλειδοσκόπιο το παιδικό βιβλίο «Το ταξίδι του Φερεϋντούν», το οποίο βγήκε δεύτερο στο Διαγωνισμό του Αναγνώστη και ήταν υποψήφιο για το Κρατικό Βραβείο 2013, ενώ παράλληλα μέχρι στιγμής έχει παρουσιαστεί σε περισσότερους από σαράντα χιλιάδες μαθητές σε όλη την Ελλάδα ανεξαρτήτως φύλου, ηλικίας, εθνικότητας και προσφάτως μεταφέρθηκε και στη θεατρική σκηνή υπό τη σκηνοθετική ματιά της Κατερίνας Βαρδακαστάνη.
Το παράδειγμα του Φερεϋντούν Φαριάντ δε διδάσκει μόνο την αγάπη και το σεβασμό για τη διαφορετικότητα, την αποδοχή των άλλων γύρω μας. Μας διδάσκει επίσης την έννοια της φιλίας , της αγάπης, αλλά και του φωτός.
Μπε ομίντε ντίδαρ, Φερεϋντουν! Εις το επανιδείν...
Πηγές:
-Εκπομπή Παρασκήνιο ΕΡΤ, 2008 - "Φερεϋντούν Φαριάντ: Ουρανός χωρίς διαβατήριο", Σκηνοθεσία: Δημήτρης Γιατζουζάκης
-«Ένας Πέρσης Χωρίς Διαβατήριο», Εφημερίδα Επενδυτής 31/5/1998, συνέντευξη του ποιητή Φερεϋντούν Φαριάντ στο Γρηγόρη Χαλιακόπουλο
-«Ο Ιρανός ‘πρέσβης’ της ελληνικής ποίησης», του Γρηγόρη Χαλιακόπουλου, Έθνος της Κυριακής, 29/1/2012
-Τα ποιήματα αντλήθηκαν από την ποιητική συλλογή του Φερεϋντούν Φαριάντ με τίτλο "Ουρανός χωρίς διαβατήριο"
-Οι φωτογραφίες που πλαισιώνουν το κείμενο προέρχονται από το αρχείο του συγγραφέα- δημοσιογράφου Γρηγόρη Χαλιακόπουλου
Χοραμσάρ, 6 Δεκεμβρίου 1949 – Αθήνα, 5 Φεβρουαρίου 2012
Ούτε φεγγάρι, ούτε άστρο, ούτε τριζόνι.
Κλείσιμο δίχως τοίχους.
Με την αιχμή του μολυβιού μου
ανοίγω μια τρύπα στη νύχτα.
Εκτινάζεται φως.
Ο Φερεϋντούν Φαριάντ, κατά κόσμο Φερεϋντούν Ραχιμί, γεννήθηκε στις 6
∆εκεµβρίου 1949 στο Χοραµσάρ και πέθανε από την επάρατη νόσο στην Αθήνα
στις 5 Φεβρουαρίου 2012. Καταγόταν από πολύ φτωχή οικογένεια και έζησε
στερηµένα παιδικά χρόνια. Ήταν ποιητής, συγγραφέας παιδικών βιβλίων,
µεταφραστής και µέλος της Εταιρείας Ελλήνων Συγγραφέων. Σπούδασε στο
Πανεπιστήµιο της Τεχεράνης Κοινωνικές Επιστήµες και Συγκριτική
Λογοτεχνία, στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Νεοελληνική Φιλολογία και Αρχαία
Ελληνικά, ενώ δίδαξε την Περσική γλώσσα στο Πανεπιστήμιο της
Θεσσαλονίκης. Επίσης, ήξερε να μιλά περσικά, ελληνικά, αγγλικά,γαλλικά
και γνώριζε λίγα αραβικά και ισπανικά.Κλείσιμο δίχως τοίχους.
Με την αιχμή του μολυβιού μου
ανοίγω μια τρύπα στη νύχτα.
Εκτινάζεται φως.
Το έργο του Φερεϋντούν ΦαριάντΟ Φερεϋντούν ξεκίνησε να ασχολείται με την ποίηση από πολύ μικρή ηλικία, ενώ ποιήματά του είχαν δημοσιευτεί σε διάφορα περιοδικά.
Το πρώτο του ποιητικό βιβλίο «Η γέννηση του Κήτους» κυκλοφόρησε το 1978 ενώ το 1979 ακολούθησε η ποιητική του συλλογή «Ο νέος ποιητής». Παράλληλα με την ποίηση ασχολήθηκε και με το παιδικό βιβλίο. Εξέδωσε δύο παιδικά βιβλία: το «Καρχαρίες και λιµπελούλες» και το «Όνειρα με χαρταετούς και περιστέρια», που βραβεύτηκε στην Περσία, ενώ για το εν λόγω έργο ο ποιητής απέσπασε και το βραβείο Άντερσεν. Το παιδικό βιβλίο «Όνειρα µε χαρταετούς και περιστέρια», κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Κέδρος σε μετάφραση Γιάννη Ρίτσου, αποσπάσματα του οποίου συμπεριλαμβάνονται και στο ανθολόγιο των δύο τελευταίων τάξεων του δημοτικού.
Ο Φαριάντ μετέφρασε και εξέδωσε είκοσι παιδικά βιβλία. Το ένα από αυτά είναι διασκευή από το γιαπωνέζικο παραµύθι «Το κύµα» για το οποίο απέσπασε και το πρώτο κρατικό βραβείο του 1986 για την καλύτερη µετάφραση και την καλύτερη λογοτεχνική γλώσσα. Ωστόσο, το πιο γνωστό του έργο είναι η ποιητική συλλογή «Ουρανός χωρίς διαβατήριο», την οποία έχει προλογίσει ο Γιάννης Ρίτσος.
Ανάμεσα στην εργογραφία του ποιητή, υπάρχει και ένα ιδιαιτέρως σημαντικό έργο που ξεπερνά τις 1.100 σελίδες. Ο λόγος για το βιβλίο «Ο Πέτρινος Χρόνος» του Γιάννη Ρίτσου, που κυκλοφόρησε σε μία δίγλωσση έκδοση (ελληνικών- περσικών) και θεωρείται ως ένα από τα μεγαλύτερα και σημαντικότερα μεταφραστικά έργα που έχουν υπάρξει στη λογοτεχνία.
Αξιοσημείωτες, επίσης, θεωρούνται και οι μεταφράσεις του Φερεϋντούν, καθώς μετέφρασε το έργο περισσοτέρων από εκατό Ελλήνων σύγχρονων ποιητών στα περσικά, όπως του Οδυσσέα Ελύτη, του Τίτου Πατρίκιου, του Κ. Καρυωτάκη κ.ά.,αλλά και Περσών ποιητών στα ελληνικά. Στο μεταφραστικό έργο του Φαριάντ συμπεριλαμβάνονται οι μεταφράσεις του για τον Αραγκόν, τον Ελυάρ, τον Νερούντα και άλλων ποιητών.
Ο Φερεϋντούν εκτός από μεταφραστής, εργαζόταν και ως ηθοποιός συμμετέχοντας σε τηλεοπτικές σειρές και διαφημίσεις. Η τελευταία του εμφάνιση ως ηθοποιός θα ήταν στην τελευταία ταινία του Θόδωρου Αγγελόπουλου, στο ρόλο του πρόσφυγα, όμως απεβίωσε το 2012 μόλις λίγες ημέρες μετά το θάνατο του σκηνοθέτη.
Τα έργα του Φερεϋντούν Φαριάντ έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, τα αραβικά, τα γαλλικά και τα ελληνικά. Άφησε πίσω του περίπου 6.000 βιβλία τα οποία φυλάσσονται από τον Περσοελληνικό Σύλλογο με σκοπό την ίδρυση βιβλιοθήκης στο όνομά του.
Η ελληνική γλώσσα, ο Γιάννης Ρίτσος και η εγκατάσταση στην Ελλάδα
Για την ελληνική γλώσσα πίστευε ότι «…είναι σοφία, νόημα, γνώση. Σε βοηθά να στέκεσαι όρθιος, να περπατάς. Είναι η γλώσσα της σκέψης, της αρμονίας, του στοχασμού». Στην Ελλάδα, ήρθε για πρώτη φορά το
1980,
όπου μαγεύτηκε από το ελληνικό τοπίο, την τέχνη, τα μουσεία και τους
αρχαιολογικούς χώρους. Ωστόσο, καθοριστικό ρόλο στην απόφασή του να
εγκατασταθεί μόνιμα στην Ελλάδα το 1985, αφού είχε ξεσπάσει ο πόλεμος
στην Περσία, έπαιξε η γνωριμία και η φιλία του με το Γιάννη Ρίτσο. Με
το Γιάννη Ρίτσο, ο ποιητής έζησε πολλές ευτυχισμένες στιγμές, αλλά αυτή
που ξεχώριζε περισσότερο ήταν η στιγμή που μετέφραζαν μαζί το παιδικό
του βιβλίο «Ουρανός με χαρταετούς και περιστέρια».Κατά τη διάρκεια της ζωής του, ο Φερεϋντούν Φαριάντ είχε γνωρίσει πολλούς σπουδαίους ανθρώπους. «Πολλοί ήταν οι σπουδαίοι άνθρωποι που γνώρισα, ενώ με αρκετούς από αυτούς δημιούργησα εξαιρετική φιλία, όπως οι Ρίτσος, Σαμαράκης, Βρεττάκος, Ελύτης, Βαλαωρίτης, Πατρίκιος, Δημουλά, Αγγελάκη - Ρουκ, Στεργιόπουλος, Δάλλας, Τσαρούχης, Θεοδωράκης, Μερκούρη, και πολλοί άλλοι»
Στο ντοκιμαντέρ «Ουρανός χωρίς διαβατήριο», του Δημήτρη Γιατζουζάκη, που προβλήθηκε το 2006 από την ΕΡΤ, ο Τίτος Πατρίκιος ανέφερε χαρακτηριστικά για το Φερεϋντούν «Σημαντικός για εμένα είναι ο άνθρωπος που αφοσιώνει τη ζωή του στην ποίηση, αλλά είναι και οι σημαντικές μεταφράσεις που έχει κάνει. Για πρώτη φορά από την εποχή του Ηρόδοτου μέχρι σήμερα, βρίσκεται ένα άνθρωπος που γίνεται γέφυρα ανάμεσα στους δύο πολιτισμούς, τον Ελληνικό και τον Περσικό». Όσον αφορά για τους δύο αυτούς πολιτισμούς, ο Φαριάντ, εντόπιζε τα κοινά τους στοιχεία. «Το κυριότερο είναι ότι και οι δύο λαοί είμαστε άνθρωποι και έχουμε κοινές ρίζες. Αν υπεισέλθουμε όμως λεπτομερειακά στην ερώτηση, θα επικαλεστώ την ελληνική μυθολογία, που αναφέρει ότι οι Πέρσες δημιουργήθηκαν από τους Έλληνες».
Ποια ήταν όμως η πατρίδα του Φερεϋντούν Φαριάντ;
Πατρίδα μου είναι
ένας ουρανός χωρίς διαβατήριο
χωρίς πύλη.
Μπαίνω απ' τον αέρα.
Το 1998, ο Φερεϋντούν όταν ρωτήθηκε από το δημοσιογράφο- συγγραφέα
Γρηγόρη Χαλιακόπουλο ποια χώρα νιώθει για πατρίδα του είχε αναφέρει ότι
«Πατρίδα για εμένα είναι η μάνα. Εγώ κουβαλάω μέσα μου όλη την πατρίδα
μου. Νιώθω ότι είμαι όλη η Περσία. Μάνα τι είναι; Αυτή που μας μαθαίνει
τη μητρική μας γλώσσα. Όταν γράφω τα λόγια της μάνας μου είναι σαν να
γράφω τα λόγια της Περσίας και αντιστρόφως. Όταν όμως γράφω τα λόγια της
Ελλάδας, είναι σαν να γράφω τα λόγια όλης της Γης».
Εγώ είμαι ξένος.
Μιλάω στα δέντρα περσικά.
Τα δέντρα μού αποκρίνονται.
Μέσα σ' αυτή τη συγγένεια
δεν είμαι ξένος.
Ο Φερεϋντούν Φαριάντ πέρασε δύσκολα χρόνια μέχρι να λάβει την
ελληνική υπηκοότητα, αλλά τα κατάφερε χάρη στη σημαντική συμβολή του
Γιάννη Ρίτσου και άλλων επιφανών ανθρώπων από το χώρο των τεχνών και των
γραμμάτων. «Ο δάσκαλός µου Γιάννης Ρίτσος µου έλεγε: Θα λες είσαι
Πέρσης και θα καµαρώνεις φουσκώνοντας τα στήθια σου. Κι εγώ του έλεγα:
Μα οι Πέρσες από τον Πέρση το γιο του Περσέα και της Ανδροµέδας
προήλθαµε. Αγαπούσε ο Ρίτσος τον πρόσφυγα, τον µετανάστη, τον
άνθρωπο!»., ανέφερε.Και ο Αντώνης Σαµαράκης είχε γράψει γι αυτόν στην «Ελευθεροτυπία»: «Αν ήταν ένας ποδοσφαιριστής που έβαζε γκολ, από οποιοδήποτε µέρος, θα τον είχατε κάνει Έλληνα. Τώρα αρνείσθε να δώσετε υπηκοότητα σε ένα άνθρωπο που µας τιµά µε την κουλτούρα του».
Όσον αφορά την Ελλάδα και την Περσία, τις δύο του πατρίδες ο Φαριάντ είχε αναφέρει στην τελευταία συνέντευξή του, που δημοσιεύτηκε στις 29 Ιανουαρίου του 2012 στο Έθνος της Κυριακής, μόλις λίγες ημέρες πριν από το θάνατό του.: «∆υστυχώς, για µένα η Ελλάδα κι η Περσία είναι δυο αδιέξοδα. Πηγαίνω στην Περσία συναντώ ένα µεγάλο τείχος, γυρνώ στη δεύτερη πατρίδα µου την Ελλάδα, το ίδιο, χτυπάει το µούτρο µου σε αυτό το τείχος. Εµπρός γκρεµός και πίσω ρέµα… αδιέξοδο! Τώρα όµως φαίνεται ότι εµείς οι ποιητές πρέπει να αντιπροσωπεύσουµε κάτι για αυτές τις δυο χώρες, µε το ένδοξο παρελθόν και το χάλια παρόν, που µέσα στην ιστορική τους πορεία ατυχήσανε».
Ο σκοπός της ποίησης
Το ποιητικό έργο του Φαριάντ διακρίνεται από την απλότητα της γραφής αλλά και την ουσιαστικότητα του λόγου του, την αγάπη και το σεβασμό για το συνάνθρωπο και τη διαφορετικότητα. Ο σκηνοθέτης Δημήτρης Γιατζουζάκης είχε παρατηρήσει ότι στην «ποιητική παλέτα» του Φαριάντ είναι πάντα παρόντα ένα καναρίνι και γενικότερα τα πουλιά. Τότε ο ποιητής είχε σχολιάσει ότι «Η μοναξιά με έφερε κοντά στα πουλιά. Με έμαθε να πετάω. Αυτό ήταν, γιατί σε αυτή τη μοναξιά που ζούσα στην ξενιτιά είχα πολλά πουλιά. Καναρίνια, αηδόνια...»
Τη γλώσσα της ποίησης την έμαθα
απ' τ' άστρα, απ' τα πουλιά, απ' τα φύλλα
κι απ' τους πλανόδιους τροχιστές.
Και ποιος ήταν ο σκοπός της ποίησης για τον βραβευμένο ποιητή;«Σκοπός της ποίησης είναι η ομορφιά.Να δίνει αυτή την αίσθηση ότι η ομορφιά νικά το κακό, αλλιώς τι νόημα έχει. Φυσικά η ουσία της είναι από πόνο, από πληγή, από αίμα. Όπως λέω και σε ένα ποίημά μου, η ποίηση πηγάζει από την πληγή, σαν κόκκινο τριαντάφυλλο από το στήθος σου.»
Ο Φερεϋντούν Φαριάντ απεβίωσε στις 5 Φεβρουαρίου του 2012 και τάφηκε στις 8 Φεβρουαρίου στο Κοιμητήριο της Καισαριανής, όπου σαράντα πέντε περίπου άτομα συγκεντρώθηκαν στο Κοιμητήριο, για να αποχαιρετήσουν τον αγαπημένο τους φίλο με -3 βαθμούς και χιονόνερο, διαβάζοντας ένα ποίημα στη μνήμη του.
Αυτή τη στιγμή, το έργο του Φερεϋντούν Φαριάντ συνεχίζει να διαδίδεται σε μικρούς και μεγάλους μέσω του βιβλίου του συγγραφέα – δημοσιογράφου Γρηγόρη Χαλιακόπουλου, ο οποίος είχε πάρει την πρώτη και την τελευταία συνέντευξη του ποιητή. Προς τιμή της μνήμης του, ο συγγραφέας κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Καλειδοσκόπιο το παιδικό βιβλίο «Το ταξίδι του Φερεϋντούν», το οποίο βγήκε δεύτερο στο Διαγωνισμό του Αναγνώστη και ήταν υποψήφιο για το Κρατικό Βραβείο 2013, ενώ παράλληλα μέχρι στιγμής έχει παρουσιαστεί σε περισσότερους από σαράντα χιλιάδες μαθητές σε όλη την Ελλάδα ανεξαρτήτως φύλου, ηλικίας, εθνικότητας και προσφάτως μεταφέρθηκε και στη θεατρική σκηνή υπό τη σκηνοθετική ματιά της Κατερίνας Βαρδακαστάνη.
Το παράδειγμα του Φερεϋντούν Φαριάντ δε διδάσκει μόνο την αγάπη και το σεβασμό για τη διαφορετικότητα, την αποδοχή των άλλων γύρω μας. Μας διδάσκει επίσης την έννοια της φιλίας , της αγάπης, αλλά και του φωτός.
Στον μαυροπίνακα της νύχτας
μ' ένα κομμάτι κιμωλία γράψε:
φως, φως, φως.
Ποιητής είσαι.
Μέχρι τις επόμενες λέξεις που θα ειπωθούν ή θα γραφτούν για ένα
ποιητή που σε όλη του τη ζωή μέσω του έργου του μας δίδαξε να αγαπάμε το
φως, την ομορφιά και τη γνώση, ας κλείσουμε αυτό το αφιέρωμα με την
τελευταία έκφραση, που έκλεισε το κείμενό του, που δημοσιεύτηκε στην
Εφημερίδα Επενδυτής το 1998, ο Γρηγόρης Χαλιακόπουλος , όταν ο ποιητής
του παραχώρησε την πρώτη του συνέντευξη.μ' ένα κομμάτι κιμωλία γράψε:
φως, φως, φως.
Ποιητής είσαι.
Μπε ομίντε ντίδαρ, Φερεϋντουν! Εις το επανιδείν...
Πηγές:
-Εκπομπή Παρασκήνιο ΕΡΤ, 2008 - "Φερεϋντούν Φαριάντ: Ουρανός χωρίς διαβατήριο", Σκηνοθεσία: Δημήτρης Γιατζουζάκης
-«Ένας Πέρσης Χωρίς Διαβατήριο», Εφημερίδα Επενδυτής 31/5/1998, συνέντευξη του ποιητή Φερεϋντούν Φαριάντ στο Γρηγόρη Χαλιακόπουλο
-«Ο Ιρανός ‘πρέσβης’ της ελληνικής ποίησης», του Γρηγόρη Χαλιακόπουλου, Έθνος της Κυριακής, 29/1/2012
-Τα ποιήματα αντλήθηκαν από την ποιητική συλλογή του Φερεϋντούν Φαριάντ με τίτλο "Ουρανός χωρίς διαβατήριο"
-Οι φωτογραφίες που πλαισιώνουν το κείμενο προέρχονται από το αρχείο του συγγραφέα- δημοσιογράφου Γρηγόρη Χαλιακόπουλου
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου
Αφήστε το σχόλιό σας !